ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ: ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΜΑΓΝΗΤΙΚΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ

Το παρόν βιβλίο αποτελεί μια προσπάθεια να καλυφθεί ένα ευρύ φάσμα θεμάτων σχετικών με την απεικόνιση μαγνητικού συντονισμού. Το πρώτο μέρος του βιβλίου (κεφάλαια 1-4) αναφέρε­ται στις βασικές αρχές της απεικόνισης μαγνητικού συντονισμού, τόσο από την σκοπιά των φαι­νομένων, όσο και από την σκοπιά του σχηματισμού της εικόνας, και βοηθά στην κατανόηση της μεθόδου. Το δεύτερο μέρος (κεφάλαια 5 και 6) αναφέρεται στις μεθόδους που εφαρμόζονται σήμερα στην κλινική πράξη (φασματοσκοπία, λειτουργική απεικόνιση, διάχυση, παράλληλη απει­κόνιση) με εκτενείς αναφορές σε όλες τις σύγχρονες μεθόδους για τη σφαιρική ενημέρωση του αναγνώστη στις τρέχουσες και μελλοντικές εξελίξεις. Το τρίτο μέρος (κεφάλαια 7-12) καλύπτει τεχνικά θέματα όπως είναι η οργανολογία των συστημάτων MRI, η εγκατάσταση, ο ποιοτικός έλεγχος, οι ψευδενδείξεις και οι βιολογικές επιδράσεις, και αποτελούν πολύ σημαντικά κομμάτια της γνώσης για την καλύτερη εκμετάλλευση της μεθόδου. Τέλος το τέταρτο μέρος καλύπτει γενικά θέματα (εκτέλεση εξέτασης MRI, νέες εξελίξεις, σκιαγραφικά μέσα) τα οποία αφορούν όλες τις ειδικότητες οι οποίες σχετίζονται με την απεικόνιση μαγνητικού συντονισμού.

 

 

 

 

 

Το βιβλίο αυτό λόγω του μεγάλου εύρους της θεματολογίας προσφέρεται για την ολοκληρωμέ­νη εκπαίδευση και ενημέρωση επιστημόνων διαφόρων κλάδων που σχετίζονται με το αντικείμε­νο. Απευθύνεται σε ιατρούς, ακτινολόγους αλλά και άλλων ειδικοτήτων που ενδιαφέρονται για την ερμηνεία εικόνων μαγνητικής τομογραφίας. Επίσης απευθύνεται στους τεχνολόγους ακτινολόγους οι οποίοι ενδιαφέρονται να έχουν πλήρη γνώση των φυσικών αρχών, της λειτουρ­γίας και των παραμέτρων της απεικόνισης μαγνητικού συντονισμού καθώς από την εργασία τους εξαρτάται η ποιότητα της απεικόνισης. Τέλος αυτό το βιβλίο απευθύνεται σε φυσικούς ιατρικής και μηχανικούς βιοϊατρικής τεχνολογίας (ιατρικών οργάνων) γιατί το περιεχόμενό του συνδέεται με έναν βασικό τομέα της επιστημονικής και επαγγελματικής τους δραστηριότητας.

Το φαινόμενο του πυρηνικού μαγνητικού συντονισμού δεν εφαρμόσθηκε αρχικά στην ιατρική απεικόνιση, παρά τις σημαντικές εφαρμογές του στη διερεύνηση των δομικών ιδιοτήτων της συμπυκνωμένης ύλης. Από τον Ivanov και τον Lauterbur έχουν περάσει μόλις μερικές δεκαετίες εξελίξεων στην απεικόνιση μαγνητικού συντονισμού που όμως οδήγησαν στην αλματώδη βελ­τίωση των διαγνωστικών διαδικασιών και στην καλύτερη κατανόηση των λειτουργιών του αν­θρωπίνου σώματος.

Οι επιστημονικές και τεχνολογικές εξελίξεις στους τομείς, που σχετίζονται με τη λειτουργία του μαγνητικού τομογράφου (υπεραγωγιμότητα και ισχυρά μαγνητικά πεδία, πηνία εκπομπής και λήψης, πηνία βαθμίδας (βαθμίδωσης), εξελιγμένα λογισμικά) καθώς και η μη επιβάρυνση του εξεταζόμενου με ιοντίζουσες ακτινοβολίες, έχουν οδηγήσει στην εφαρμογή πρωτοποριακών τε­χνικών. Πλέον με την ανατομική απεικόνιση επιτυγχάνεται η λήψη εικόνων με χωρική διακριτική ικανότητα μέχρι και 150 μm (ακόμη και σε πραγματικό χρόνο). Η λειτουργική απεικόνιση προ­σφέρει τη δυνατότητα ανίχνευσης των περιοχών ενεργοποίησης του εγκεφάλου, μέθοδος που οδηγεί στη σταδιακή αποκωδικοποίηση των μυστικών της λειτουργίας του εγκεφάλου. Επιπλέον η τεχνική της μοριακής διάχυσης (DWI/DTI/DWIBS) βοηθά στην ολοκληρωμένη απεικόνιση πολ­λών ασθενειών, στη μελέτη της διασύνδεσης των ιστών (νευρικών και μυικών ινών) και στην εφαρμογή εξετάσεων ολόκληρου σώματος οι οποίες προσφέρουν εικόνες παρόμοιες με εκείνες του PET/CT αλλά με καλύτερα απεικονιστικά χαρακτηριστικά (SNR, διακριτική ικανότητα) και μικρότερο χρόνο εξέτασης. Οι εφαρμογές της μαγνητικής τομογραφίας στη μοριακή απεικόνιση προσφέρουν ιδιαίτερη ευελιξία, λόγω του πλήθους των μηχανισμών αντίθεσης, των νέων ασφα­λών και γενετικά καθοδηγούμενων σκιαγραφικών καθώς και φασματοσκοπικών τεχνικών. Ση­μαντικές επίσης είναι και οι προοπτικές της εξέλιξης συνδυασμένων-υβριδικών συστημάτων το­μογραφίας ποζιτρονίων-μαγνητικού συντονισμού (PET/MRI).

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΜΑΓΝΗΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΔΩΝ ΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ

1.1 Το άτομο 26

1.2 Ατομικές κινήσεις 26

1.3 Ο ρόλος του υδρογόνου στην πράξη 26

1.4 Κβαντικές παράμετροι 27

1.5 Συμπεριφορά των πρωτονίων σε εξωτερικό μαγνητικό πεδίο 30

1.6 Συχνότητα Larmor 34

Κεφάλαιο 2

ΜΑΓΝΗΤΙΚΟΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ (FID)

2.1 Συντονισμός 42

2.2 Πυρηνικός μαγνητικός συντονισμός (nuclear magnetic resonance - NMR) 42

2.3 Το φαινόμενο της μαγνητικής αποκατάστασης 47

2.4 Χρόνοι χαλάρωσης Τ_ρ Τ₂, Τ₂* 48

2.5 Εξάρτηση των χρόνων Τ_ρ Τ₂ από το περιβάλλον 53

2.6 Πότε συμβαίνουν τα φαινόμενα που αντιστοιχούν στις χρονικές περιόδους Τ₁ και Τ₂; 54

2.7 Μηχανισμοί χαλάρωσης 54

2.8 Η φυσική άποψη του φαινομένου της μαγνητικής

αποκατάστασης - μηχανισμοί αλληλεπίδρασης 55

2.9 Η βιοχημική άποψη της μαγνητικής αποκατάστασης 56

2.10 Μαθηματική μοντελοποίηση 58

2.11 Ελεύθερη απόσβεση επαγωγής (FID) 60

Κεφάλαιο 3

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗΣ ΜΑΓΝΗΤΙΚΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ

3.1 Χωρικός προσδιορισμός των σημάτων μαγνητικού συντονισμού 70

3.2 Βαθμίδες μαγνητικού πεδίου 70

3.3 Χωρική καταγραφή 72

3.4 Επιλεκτική διέγερση 73

3.5 Παλμός στο χώρο των συχνοτήτων (φάσμα) 74

3.6 Μέθοδος ζευγματογραφίας-Καταγραφή συχνότητας 75

3.7 Καταγραφή (κωδικοποίηση) φάσης 77

3.8 Σχηματισμός εικόνας-Δυσδιάστατος μετασχηματισμός Fourier 78

3.9 Μετασχηματισμός Fourier 84

3.10 Διακριτός μετασχηματισμός Fourier (DFT) 86

3.11 Ταχύς μετασχηματισμός Fourier (FFT) 86

3.12 Χώρος-k και μήτρα δεδομένων 87

Κεφάλαιο 4

ΑΝΤΙΘΕΣΗ ΕΙΚΟΝΑΣ - ΑΚΟΛΟΥΘΙΕΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗΣ

4.1 Γενικά 100

4.2 Ανάκτηση κορεσμού (SR) 103

4.3 Ανάκτηση αναστροφής (inversion recovery-ΙΡν) 105

4.3.1 Ακολουθία FLAIR (Fluid Attenuated Inversion Recovery) 106

4.3.2 Ακολουθία STIR (short tau inversion recovery) 106

4.4 Ηχώ σπίν (spin echo-SE) 107

4.5 Αλληλουχίες βαθμίδων-Ηχώ βαθμίδας (ΘΡΕ)-Ηχώ πεδίου (FE) 111

4.6 Τεχνικές ταχείας απεικόνισης 113

4.6.1 Ταχεία ηχώ-σπιν (fast spin echo-FSE / turbo spin echo-TSE) 114

4.6.2 Ακολουθία ταχείας ηχούς πεδίου (fast field echo-FFE) 114

4.6.3 Ακολουθία ισορροπημένης ταχείας ηχούς πεδίου (Balanced Fast field echo-BFFE) 115

4.6.4 Τεχνική υπερταχείας ηχούς πεδίου (Turbo Field Echo) 116

4.7 Αλληλουχίες επίπεδης ηχούς / EPI (echo-planar imaging) 117

4.8 Απεικόνιση πολλαπλών τομών και πολλαπλής ηχούς 119

4.9 Χρονικά διαγράμματα 120

Κεφάλαιο 5

ΑΛΛΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΕΙΣ

5.1 Εισαγωγικά 134

5.2 Φαινόμενα ροής στο μαγνητικό συντονισμό 134

5.3 Εφαρμογές και ακολουθίες της μαγνητικής αγγειογραφίας 127

5.3.1 Αγγειογραφία «χρόνου πτήσης» (Time Of Flight MPA) 128

5.3.2 Μαγνητική αγγειογραφία αντίθεσης φάσης (Phase Contrast Angiography-PCA) 129

5.4 Απεικόνιση τριών διαστάσεων 130

5.5 Απεικόνιση χημικής μετατόπισης πρωτονίων (Proton chemical shift imaging) 131

5.6 Λειτουργική απεικόνιση μαγνητικού συντονισμού - Γενικά 131

5.6.1 Κλινικές εφαρμογές 132

5.6.2 Λειτουργία της τεχνικής - Πειραματική διαδικασία 133

5.7 Μεταφορά μαγνήτισης 133

5.8 Δυναμική απεικόνιση (Dynamic Imaging) 135

5.9 Απεικόνιση αιμάτωσης (Perfusion weighted imaging -PWI) 136

5.10 Απεικόνιση διάχυσης (DWI) Απεικόνιση τανυστή διάχυσης (DTI) - Γενικά 138

5.10.1 Κίνηση Brown 139

5.10.2 Απεικόνιση διάχυσης (Diffusion MRI) 139

5.10.3 Ανισοτροπία διάχυσης 139

5.10.4 Το μοντέλο του τανυστή διάχυσης (diffusion tensor model) 140

5.10.5 Απεικόνιση τανυστή διάχυσης (Diffusion tensor imaging) 140

5.10.6 Φαινομενικός συντελεστής διάχυσης apparent diffusion coefficient (ADC) [m²/h] 141

5.10.7 Ιχνηλάτιση (fiber tracking) 141

5.10.8 Λειτουργία της τεχνικής 142

5.11 Προβολές μέγιστης έντασης (Maximum Intensity Projection - MIP) 143

5.12 Ανακατασκευή πολλαπλών επιπέδων (Multi-Planar Reconstruction-MPR) 144

5.13 Τεχνικές παράλληλης απεικόνισης (Parallel imaging techniques) 145

5.14 Τεχνική CINE 148

5.15 Καρδιακή σήμανση (cardiac tagging, SPAMM, rest grid) 148

Κεφάλαιο 6

ΦΑΣΜΑΤΟΣΚΟΠΙΑ ΚΑΙ ΦΑΣΜΑΤΟΣΚΟΠΙΚΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ

6.1 Γενικά 156

6.2 Μηχανισμοί υπεύθυνοι για την δημιουργία ενδογενών μαγνητικών πεδίων 156

6.2.1 Διαμαγνητική προάσπιση (Diamagnetic shielding) 156

6.2.2 Ενδομοριακή προάσπιση 157

6.2.3 Παραμαγνητικά φαινόμενα 158

6.2.4 Δεσμοί υδρογόνου 158

6.2.5 Χημική ανισοτροπία 158

6.2.6 Μαγνητική ανισοτροπία 158

6.2.7 Παραμαγνητική προάσπιση 159

6.2.8 Χημικό περιβάλλον 159

6.2.9 Διαμοριακά φαινόμενα 159

6.3 Χημική μετάθεση (Chemical shift) 159

6.4 Φαινόμενα που επηρεάζουν την μορφή των φασματικών κορυφών 161

6.4.1 Η κλιμακούμενη (βαθμωτή) σύζευξη (scalar coupling - J coupling) 161

6.4.2 Η χημική ανταλλαγή (chemical exchange) 163

6.4.3 Το πυρηνικό φαινόμενο ή η πυρηνική ενίσχυση Overhauser 164

6.5 Η μορφή και τα χαρακτηριστικά των φασμάτων 165

6.6 Πυρήνες εκτός των πρωτονίων που χρησιμοποιούνται για λήψη φασμάτων NMP 166

6.6.1 Φώσφορος 167

6.6.2 Άνθρακας 168

6.7 Βιολογικές-Ιατρικές εφαρμογές της φασματοσκοπίας Μαγνητικού Συντονισμού 169

6.8 Πώς επιτυγχάνεται η επιλογή του όγκου ενδιαφέροντος (VOI selection); 173

6.8.1 Aκολουθία PRESS (Point Resolved Spectroscopy) 173

6.8.2 Μειονεκτήματα της τεχνικής PRESS 175

6.8.3 STEAM (stimulated echo acquisition mode) 175

6.8.4 ISIS (Image selected in vivo spectroscopy) 176

6.8.5 CSI (Chemical shift imaging) 177

6.9 Νεότερες τεχνικές φασματοσκοπικής απεικόνισης 178

6.10 Τεχνικές διέγερσης περιοχών με ακανόνιστο σχήμα 179

Κεφάλαιο 7

ΟΡΓΑΝΟΛΟΓΙΑ ΜΑΓΝΗΤΙΚΟΥ ΤΟΜΟΓΡΑΦΟΥ

7.1 Γενικά - Συγκρότηση μαγνητικού τομογράφου 184

7.2 Βασικά χαρακτηριστικά μαγνητών 185

7.2.1 Ο ρόλος της έντασης του στατικού μαγνητικού πεδίου 186

7.2.2 Ομοιομορφία (ομοιογένεια) στατικού μαγνητικού πεδίου 187

7.3 Μαγνήτες αντιστάσεως 190

7.4 Υπεραγώγιμοι μαγνήτες 192

7.5 Μόνιμοι μαγνήτες 200

7.6 Συστήματα παραγωγής βαθμιδωτών πεδίου 202 7.6.1 Ρεύματα Eddy (Foucault) 206

7.7 Πηνία ραδιοσυχνότητας 206

7.7.1 Επιφανειακά πηνία 212

7.7.2 Το συνολικό σύστημα ραδιοσυχνότητας 214

7.7.2.1 To κύκλωμα του πομπού 215

7.7.2.2 Το κύκλωμα του δέκτη 217

7.7.2.3 Ηλεκτρικά χαρακτηριστικά των πηνίων ραδιοσυχνότητας 221

7.8 Ψηφιακό - υπολογιστικό τμήμα 222

7.8.1 Μετατροπείς αναλογικών σημάτων σε ψηφιακά (Analog -digital converters - ADC) 223

7.8.2 Ψηφιακή αναλογικοί μετατροπείς (Digital analog converters DCA) 225

7.8.3 Επεξεργαστές πινάκων (Array processors) 226

7.8.4 Σύστημα προβολής εικόνων (image display devices) 227

Κεφάλαιο 8

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΟΠΟΙΟΥΣ ΕΞΑΡΤΑΤΑΙ Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΕΙΚΟΝΑΣ ΜΑ­ΓΝΗΤΙΚΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ

8.1 Εισαγωγή 234

8.2 Λόγος σήματος προς θόρυβο (signal to noise ratio-SNR) 234

8.3 Χωρική διακριτική ικανότητα (spatial resolution) 238

8.4 Αντίθεση αντικειμένου (subject contrast) ή αντίθεση ιστού (tissue contrast) 240

8.5 Αντίθεση εικόνας (image contrast) και λόγος αντίθεσης προς θόρυβο (CNR) 240

8.6 Ψευδενδείξεις 241

8.7 Συσχέτιση παραγόντων απεικόνισης και επιπτώσεις εξ'αιτίας των μεταβολών τους 242 

 Κεφάλαιο 9

ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΜΑΓΝΗΤΙΚΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ

9.1 Γενικά 246

9.2 Δονήσεις 252

9.3 Ακουστική-παραγωγή ηχητικού θορύβου 253

9.4 Σύστημα εξαερισμού δωματίου εξέτασης 254

9.5 Επιλογή του κατασκευαστή της εγκατάστασης 255

9.6 Προκαταρκτικός σχεδιασμός 255

9.7 Τελικός σχεδιασμός 255

9.8 Ολοκλήρωση της εγκατάστασης 256

9.9 Εγκατάσταση και βαθμονόμηση 259

9.10 Επίτευξη υπεραγωγιμότητας και σταθεροποίηση στατικού μαγνητικού πεδίου 260

9.11 Εκπαίδευση χειριστών και ιατρών 261

9.12 Διαδικασίες ελέγχου αποδοχής του εγκατεστημένου συστήματος μαγνητικής τομογραφίας 261

Κεφάλαιο 10

ΒΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ

10.1 Εισαγωγικά 266

10.2 Επιπτώσεις του στατικού μαγνητικού πεδίου 266

10.2.1 Φαινόμενα ελξης 267

10.2.2 Μαγνητική επιδεκτικότητα και προσανατολισμός εντός του μαγνητικού πεδίου 269

10.2.3 Επιδράσεις στην πήξη του αίματος 270

10.2.4 Επιδράσεις στην σύσταση των πρωτεϊνών και των λιπιδίων 270

10.2.5 Επιδράσεις στην όραση 271

10.2.6 Επιδράσεις στα ερυθροκύτταρα 271

10.2.7 Επίδραση στην ανάπτυξη των εμβρύων και στο γενετικό υλικό 272

10.2.8 Συμπερασματικά 272

10.3 Επιπτώσεις των βαθμιδωτών πεδίων 273

10.3.1 Επίδραση ραδιοκυμάτων χαμηλής συχνότητας 273

10.3.2 Θερμικές επιδράσεις 273

10.3.3 Καρδιακή διέγερση 273

10.3.4 Νευρική - Οπτική διέγερση 274

10.3.5 Επίδραση στα έμβρυα 274

10.3.6 Άλλες επιδράσεις 274

10.3.7 Οδηγίες σχετικά με την εφαρμογή βαθμιδωτών πεδίων και

την ασφάλεια του εξεταζόμενου 274

10.4 Επιπτώσεις των παλμών RF 275

10.4.1 Επιδράσεις σε κυτταρικό επίπεδο 276

10.4.2 Θερμικές επιπτώσεις στον άνθρωπο 276

10.4.3 Καρδιακή και αναπνευστική διέγερση 276

10.4.4 Επίπτώσεις λανθασμένης εφαρμογής πηνίων RF 277

10.5 Αλλα προβλήματα 277

10.6 Σε ποιές περιπτώσεις δεν είναι ασφαλής η μαγνητική τομογραφία; 278

10.6.1 Κάψουλες ενδοσκόπησης τύπου Μ2Α 280

10.6.2 Εμφυτεύσιμη αντλία έγχυσης Isomed 280

10.6.3 Διαδερμικά επιθέματα 281

10.6.4 Ενδομήτριες συσκευές 281

10.6.5 Μαγνητική ενεργοποίηση εμφυτευμάτων 282

10.6.6 Ραδιενεργό εμφύτευμα Theraseed 284

10.6.7 Αντλία έγχυσης ινσουλίνης τύπου Cozmo 284

10.6.8 Αντισυλληπτικά διαφράγματα 284

10.6.9 Οδοντικά εμφυτεύματα 284

10.6.10 Αγγειακοί σφιγκτήρες καρωτηδικής αρτηρίας 285

10.6.11 Ράμματα 285

10.6.12 Κοσμήματα-σκουλαρίκια 285

10.6.13 Ακουστικά βαρυκοΐας 286

10.6.14 Εμφυτεύματα πέους 287

10.6.15 Μετεγχειρητικοί ασθενείς 287

00.p65 13 1 15/5/2007, 6:34 ίί

10.6.16 Προσωπικό σε μονάδες απεικόνισης μαγνητικού συντονισμού σε κατάσταση

εγκυμοσύνης 288

10.6.17 Χειρουργικά εργαλεία και συσκευές 289

10.6.18 Φιάλες ιατρικών αερίων 290

10.6.19 Τατουάζ και μακιγιάζ 290

10.7 Ειδικός ρυθμός απορρόφησης (SAR-Specific absorption rate) 292

10.8 Συμπερασματικά 294

Κεφάλαιο 11

ΨΕΥΔΕΝΔΕΙΞΕΙΣ

11.1 Εισαγωγικά 300

11.2 Ψευδενδείξεις λόγω κίνησης 300

11.2.1 Κινήσεις λόγω αναπνοής 302

11.2.2 Καρδιακή κίνηση 303

11.2.3 Παλμικές κινήσεις αρτηριών 304

11.3 Ψευδενδείξεις λόγω μαγνητικής επιδεκτικότητας 304

11.4 Ψευδενδείξεις χημικής μετατόπισης 306

11.5 Ψευδενδείξεις αναδίπλωσης (aliasing-wrap around artifact) 307

11.6 Ψευδενδείξεις μερικού όγκου 308

11.7 Ψευδενδείξεις κολόβωσης (Truncation artifacts ή Gibbs Ringing Artifacts) 310

11.8 Zebra stripes 311

11.9 Ψευδενδείξεις λόγω επικάλυψης τομής (Slice Overlap) 311

11.10 Ψευδενδείξεις υπερχείλισης ισχύος RF 312

11.11 Ψευδενδείξεις ροής και εισόδου τομής (Flow & Entry Slice artifacts) 312

11.12 Ψευδενδείξεις Zipper 312

11.13 Ψευδενδείξεις σκίασης 313

11.14 Σφάλματα εκτύπωσης, αποθήκευσης και ανάγνωσης δεδομένων 314

11.15 Ψευδενδείξεις λόγω κακής λειτουργίας πηνίων βαθμίδας (Gradient artifacts) 315

11.16 Ψευδενδείξεις τεταρτοκυκλικής ανίχνευσης φάσης RF 316

11.17 Ψευδενδείξεις λόγω ανομοιογενών παλμών RF 317

Κεφάλαιο 12

ΠΟΙΟΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗΣ ΜΑΓΝΗΤΙΚΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ

12.1 Γενικά 322

12.2 Ποιοί έλεγχοι πραγματοποιούνται; 322

12.3 Ομοιώματα 324

12.4 Χημική σύσταση των ομοιομάτων 326

12.5 Προσδιορισμός συχνότητας συντονισμού 327

12.6 Ομοιογένεια εικόνας 329

12.7 Σηματοθορυβικός λόγος (SNR) 330

12.8 Γεωμετρική παραμόρφωση 332

12.9 Χαρακτηριστικά τομής (slice profile) 333

12.10 Πάχος τομής 334

12.11 Θέση τομής (slice position) 335

00.p65 14 1 15/5/2007, 6:34 ίί

12.12 Στρέβλωση τομής (slice warp) 336

12.13 Χωρική διακριτική ικανότητα (spatial resolution) 336

12.14 Αντίθεση εικόνας 338

12.15 Ακρίβεια και επαναληψιμότητα των μετρήσεων των χρόνων Τ_ρ Τ₂ 339

12.16 Ψευδενδείξεις τεταρτοκυκλικής ανίχνευσης φάσης 339

12.17 Ψευδενδείξεις λόγω ύπαρξης συνεχούς ρεύματος στον δέκτη (DC-Offset) 340

12.18 Ψευδενδείξεις απεικόνισης 340

12.19 Μέγιστη φόρτιση πηνίων RF (maximum RF coil loading) 341

12.20 Επεμβατικοί έλεγχοι 342

Κεφάλαιο 13

ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ ΕΞΕΤΑΣΗΣ ΜΑΓΝΗΤΙΚΗΣ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑΣ

13.1 Γενικά 346

13.2 Προετοιμασία του εξεταζόμενου 346

13.3 Καταγραφή δεδομένων του ασθενούς 347

13.4 Διερευνητική ακολουθία 348

13.5 Σχεδιασμός ακολουθιών απεικόνισης 348

13.6 Τύπος ακολουθίας απεικόνισης 349

13.7 Αριθμός μετρήσεων (measurements, NSA, number of excitation-NEX) 349

13.8 Επιλογή πηνίου (imaging coil selection) 349

13.9 Επιλογή καναλιού (coil channel selection) 349

13.10 Δειγματοληψία (Sampling rate) 350

13.11 Μετατροπή πεδίου εξομάλυνσης 350

13.12 Εξομάλυνση υψηλότερης τάξης (higher order shimming) 350

13.13 Χρονικές παράμετροι 350

13.13.1 Χρόνος επανάληψης (Repetition time-TR) 351

13.13.2 Χρόνος ηχούς (Echo time-ΤΕ) 351

13.14 Ρύθμιση της ενίσχυσης του δέκτη (gain optimization) 351

13.15 Μέγεθος μήτρας απεικόνισης (matrix size-scan resolution) 351

13.16 Χρονική διάρκεια της ακολουθίας (acquisition time) 351

13.17 Απεικονιστικό επίπεδο 352

13.18 Πεδίο θέασης (field of view-F.O.V.) 352

13.19 Χαρακτηριστικά τομών 352

13.20 Έκκεντρη τοποθέτηση (off centre positioning) 353

13.21 Επίδραση των παραμέτρων στην ποιότητα εικόνας 354

13.22 Παρακολούθηση της έκβασης της εξέτασης και προσαρμογή της παραμετροποίησης 356

Κεφάλαιο 14

ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΣΕ ΙΣΧΥΡΑ ΜΑΓΝΗΤΙΚΑ ΠΕΔΙΑ

14.1 Γενικά 358

14.2 Τεχνικοί περιορισμοί 359

14.2.1 Στατικό μαγνητικό πεδίο 359

14.2.2 Παλμοί RF-πεδίο Β1 360

14.2.3 Αύξηση του SAR 361

14.2.4 Βαθμιδωτά πεδία 361

14.2.5 Ηχητικός θόρυβος 361

14.3 Αντίθεση εικόνας 362

14.4 Απεικόνιση μοριακής διάχυσης 365

14.5 Λειτουργική απεικόνιση 366

14.6 Αγγειογραφία μαγνητικού συντονισμού 367

14.7 Φασματοσκοπία και φασματοσκοπική απεικόνιση μαγνητικού 367

14.8 Απεικόνιση σώματος 369

14.9 Απεικόνιση μυοσκελετικού συστήματος (σπονδυλική στήλη) 370

14.10 Απεικόνιση μυοσκελετικού συστήματος (σύνδεσμοι) 371

14.11 Συμπερασματικά 372

Κεφάλαιο 15

ΣΚΙΑΓΡΑΦΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ ΣΤΟΝ ΜΑΓΝΗΤΙΚΟ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟ

15.1 Γενικά 378

15.2 Οι ουσίες που χρησιμοποιούνται 378

15.3 Ιδιότητες σκιαγραφικών μέσων 380

15.4 Κλινικές εφαρμογές των σκιαγραφικών μέσων 382

15.5 Απεικόνιση καρκινικών όγκων 382

15.6 Απεικόνιση άλλων βλαβών 384

15.7 Σύγχρονες εφαρμογές 384

15.8 Σκιαγραφικά μέσα με καθοδηγούμενη δράση 384

15.9 Ειδικές περιπτώσεις 385

15.10 Παρενέργειες 386

ΓΛΩΣΣΑΡΙ ΟΡΩΝ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗΣ ΜΑΓΝΗΤΙΚΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ 391